คำครุ ลหุ

เสียงหนักเบา(ครุ - ลหุ) 

การเน้นเสียงหนักเบาในภาษาไทย  มีสาเหตุมาจาก

1. ลักษณะส่วนประกอบของพยางค์  

คำครุ  คือ พยางค์ที่ลงเสียงหนัก  มีหลักสังเกตดังนี้

     1. เป็นพยางค์ที่ไม่มีเสียงพยัญชนะท้าย เสียงสระเป็นเสียงยาว 

     2. เป็นพยางค์ที่มีพยัญชนะท้าย เสียงสระเป็นเสียงยาวหรือเสียงสั้นก็ได้

     3. เป็นพยางค์ที่มีตัวสะกดทุกแม่

คำลหุ คือ พยางค์ที่ลงเสียงเบา  มีหลักสังเกตดังนี้

1.   เป็นพยางค์ที่ไม่มีเสียงพยัญชนะท้ายและมีสระเสียงสั้น 

2.   ณ  ธ  ก็  บ  บ่  ฤ

 

ข้อควรสังเกต  

     1. สระ ไอ ใอ เอา เป็นสระเสียงสั้น ตามรูปไม่มีพยัญชนะท้าย  แต่การออกเสียงสระ ไอ ใอ มีเสียง  /ย/ เป็นเสียงพยัญชนะท้าย และสระเอา มีเสียง /ว/ เป็นเสียงพยัญชนะท้าย พยางค์ที่ประสมสระไอ ใอ เอา จึงจัดเป็นคำครุ (เน้นเสียงหนัก)

     2. สระอำ  ตามรูปไม่ปรากฎพยัญชนะท้าย แต่ออกเสียงมี/ม/ เป็นเสียงพยัญชนะท้ายจึงจัดเป็นคำครุ เช่นเดียวกับสระ ไอ ใอ เอา   แต่ในคำประพันธ์ประเภทฉันท์ อาจใช้เป็นคำครุบ้าง หรือลหุบ้างแล้วแต่ตำแหน่งของพยางค์ ถือ ถ้าเป็นคำพยางค์เดียวที่ใช้สระอำ  เช่น นำ  จัดเป็นคำครุ  และคำหลายพยางค์ที่มีสระอำเป็นพยางค์ท้าย เช่น ระกำ เป็นคำครุ แต่ถ้าสระอำเป็นพยางค์แรกของคำหลายพยางค์ จะใช้เป็นคำลหุ

หลักท่องจำ

	ครุ	ลหุ
ตัวสะกด	ทุกมาตรา	-
สระ	เสียงยาว(ถ้าไม่มีตัวสะกด)	เสียงสั้น
รวมถึง	อำ ไอ ใอ เอา ฤา	ณ ธ ก็ บ บ่ ฤ